انقلاب صنعتی نقطه عطفی در تاریخ تحولات جوامع بشری محسوب می‌گردد و دنیای مدرن از بتن چنین تحولی متولد گردید. اگرچه چنین انقلابی متکی بر عوامل متعد اجتماعی- اقتصادی و علمی بوده اما اختراع ماشین بخار از مهمترین نشانه­های این انقلاب می‌باشد. ماشین بخار هم صنعت را متحول ساخت و هم ارتباطات را با ساخت […]

ورودی به معنی مجموعه فضایی پیچیده‌ای که حلقه‌ای واسط برای بیرون و درون هر مجموعه فضایی اعم از شهر، باغ، کاروانسرا یا یک خانه می‌باشد، جزء جدایی ناپذیر معماری از بدو پیدایش تا امروزه بوده است. این مفهوم فضایی از یک سو متأثر از عملکرد مورد نیاز بوده و به تبع پیچیدگی و تکامل عملکردهای […]

درهنگام ورود به شهرهاي كوچك حاشيه‌ي كوير، شهرهايي كه بافت تاريخي آن‌ها در توسعه‌هاي جديد شهري گم نشده‌اند قبل از اينكه خود را درون شهر احساس كنيد معمولاً به بناهاي عظيم مخروط مانندي برمي‌خوريم كه همچون اهرام مصر پله‌كاني هستند و در سطح صاف كوير يا دور خاطره‌ي كوه را تداعي مي‌كنند. اين احجام يخچال […]

محدوده‌ی جغرافیایی فرهنگی ایران یکی از کهن‌ترین مکانهایی است که آجر در آن شکل گرفته و کاربرد آجر چنان وسیع بوده که امروزه به جرأت می‌توان ادعا کرد که پیچیده‌ترین و زیباترین شاه‌کارهای معماری آجری در این محدوده وجود دارد. این سابقه‌ی زیبایی‌شناسانه چنان در خاطره‌ی مردم ایران حضور فعال دارد که امروزه با تغییرات […]

هنگامی که جنگ‎های بین ایران و عثمانی موقعیت ناامنی برای تبریز، اولین پایتخت حکومت صفوی به وجود آورده بود، قزوین که یکی از قدیمی‎ترين شهرهای ایران بوده و بر روی یکی از اصلی ترین مسیرهای جادۀ ابریشم واقع بود و شاید به لحاظ اقلیمی نیز شباهت‎های زیادی به تبریز داشت، به عنوان پایتخت برگزیده شد. […]

اروميه مهم‎ترين شهر حاشيه‎ي غربي درياچه‎ي اروميه مركز منطقه‎اي است كه محل استقرار تمدن اورارتويي يكي از قديمي‎ترين تمدنهاي فلات ايران مي‎باشد. گذشته‎ي تمدني طولاني و موقعيت اقليمي خاص از يك سو و نزديكي اين شهر به مرزهاي غربي كه اروميه را به عنوان دروازه‎اي براي ورود فرهنگ و تمدن‎هاي غربي ايران تبديل مي كند […]

در ادامه آشنايي با محيط هاي تاريخي  طبيعي و معرفي نمونه هايي از اين مفهوم ، قلعه بهستان كه نمونة منحصر به فردي از اين محيط هاست معرفي مي گردد.   اين قلعه در واقع ساختة دست طبيعت است كه براي مدتي به انسانها واگذار شده و مردماني كه از اين پديده استفاده كرده اند […]

معماری ایرانی به معنی جریانی از معماری که در محدوده فلات ایران و پس از آن در محدوده حوزه نفوذ فرهنگی ایرانی شکل گرفت و تا پایان دوره قاجار موفق به خلق آثار با ارزش فراوانی شده و هنوزتا چند دهه پیش در برخی مناطق روستایی و یا شهرهای دور افتاده در روند تولید ساختمان […]

در بررسی ساختار و فرم شهرهای تاریخی در روند شکل گیری آنها به دو نوع شهر بر می خوریم. شهرهایی که به صورت ارگانیک تکامل پیدا کرده­اند و از هسته­های کوچکی که احتمالاً، قلعه بوده تکامل پیدا کرده و شکل نهایی خود را بدست آورده است به نظر نگارنده قلعه نشینی به عنوان مقدمه­ی شهرنشینی […]

فضاهای آموزشی در دوره­های مختلف تاریخی، همواره متأثر از مفهوم آموزش بوده است و از همین روست که در بررسی مدارس تاریخی و الگوهای فضائی آن، می­بایست به مفاهیم آموزشی تأثیرگذار نیز توجه نمود {از همین روست که در بررسی مدارس تاریخی و الگوهای فضایی آن نمی­توان به مفاهیم آموزش بی توجه بود). اگر چه […]

خیابان لاله‌زار به عنوان یکی از محورهای تجاری و فرهنگی مهم شهر تهران شناخته می‌شود در توسعه‌ی دوره‌ی ناصری شهر تهران احداث شده و ابتدای آن میدان توپخانه در مرز باروی شاه طهماسبی بوده و انتهای آن نیز به باروی ناصری ختم می‌‌شده است. این خیابان چنان‌که امروز نیز از دو بخش لاله‌زار (تا خیابان […]

معماری ایرانی در سال‎های حکومت قاجار دورانی را تجربه کرد که در تازیخ معماری ایران سابقه نداشت. این دوران که در تمام ابعاد سیاسی – اجتماعی و هنری به دلیل تماس‎های رو به افزایش با حوزه‎های تمدنی غیر ایرانی به خصوص اروپا شاهد تحولات بسیار زیادی است. در معماری چنان پذیرایی مفاهیم خارج از حوزه […]

اندیشه تأسیس بانک ایرانی نخستین بار توسط محمد حسن خان دارالغرب (کمپانی)، صراف معروف ایرانی مطرح شد. یکصد و بیست و نه سال قبل نامبرده طرحی را برای ناصرالدین شاه قاجار فرستاد و او را از نقش ارزنده بانک ایرانی و اعتلای اقتصاد ملی آگاه ساخت، وی پیشنهاد کرد که این بانک با سرمایه مشترک […]

دانشگاه تهران اولین مکانی در ایران است که نام دانشگاه را به خود گرفته و از بدو  تأسیس تا کنون به عنوان معتبرترین دانشگاه ایران شناخته می‎شود و در زمان حیات هفتادو چند ساله خود علاوه بر تأثیر عمیقی که بر پیشرفت علوم، هنر و تکنولوژی در ایران از خود بر جای گذاشته کالبد آن […]

شهر تهران یکی از بزرگترین کلان شهرهای جهان در طول سی‌سال پس از انقلاب رشد نوسانی و ناموزونی داشته است.دهۀ  اول پس از انقلاب که عمدتاً منطبق بر دوران جنگ می‌باشد در دوران رکورد سرمایه‌گذاری در زمینه شهرسازی و توام با گسترش فیزیکی  و رشد جمعیت انفجاری شهر می‌باشد این رشد جمعیت هم به‌دلیل افزایش […]

مرگ قطعی‌ترین اتفاق زندگی انسان است قطعی‌تر از تولد، مهمترین و در عین حال مبهم‌ترین موضوعی که بشر با آن روبرو بوده است. مرگ سرچشمه اعتقاد به ماوراءالطبیعه بوده چرا که ذهن بشر همیشه و شاید هنوز، توان تصور عدم را نداشته و ناتوانی او در تطبیق دو مفهوم مرگ و نیستی او را وادار […]

 عالی­ترین مسجد موجود شهر تهران و شاید یکی از بهترین ابنیه تاریخ معماری ایران مسجد مدرسه سپهسالار است که با وجود قدمت کم آن چکیده­‌ای از هزاران سال معماری ایرانی است و همچون هر اثر هنری عمیقی با هر چه بیشتر دیدن آن می­توان زوایای جدیدتری از عمق و غنای معماری در آن دریافت.   […]

یکی از  مهمترین ویژگی‌های معماری تاریخی ایران الگویی بودن اکثر مفاهیم آن می‌­باشد.الگوهای فضایی ابعاد، هندسه و روابط فضاها را معین می­‌سازد والگوهای سازه­ای رابطه انواع سازه با فضاها را تعریف می­کند. و الگوهای جزئیات معماری مفهوم ساختن را مدون می­‌سازد. در میان الگوهای فراوان و متنوع جزئیات که تزئینات –اندودها- پوشش­ها- پلکان- کف­­سازی‌­ها و […]

چکیده وجود اسناد معتبر تاریخی، حاکی از وجود مرزبندی دقیق و تاثیر گذار محلات در نظام شهرسازی ایران است. این مرزبندی های اجتماعی که در ابتدائی ترین فرم خویش در نظام های خانوداگی و عشیره ای قابل ردیابی است، در دوره های متاخر به حوزه های مختلف مذهبی ، اقتصادی و اجتماعی نیز کشیده می […]

در این بخش به طور خلاصه به مطالعات اجتماعی – فرهنگی لافت شامل نوع پوشش، فعالیت های رایج، نحوه حضور مردان و زنان در اجتماع، امرار معاش خانواده ها، آموزش و پرورش، نقش مذهب در زندگی مردم و شکل گیری بافت، بهداشت عمومی و مشکلاتی چون کم آبی و … اشاره شده است. آنچه که […]

“معرفی لافت” بندر تاریخی لافت به عنوان یکی از قدیمی ترین سکونتگاه های جزیره قشم، مجموعه بی نظیری از ترکیب پدیده های طبیعی و دست ساخته های انسان است که در شمال غربی جزیره و و در پیش آمدگی خشکی های آن(دماغه) واقع شده است. لافت؛ به لحاظ تقسیمات سیاسی یکی از مراکز جمعیتی دهستان […]

امروزه مفهومی به نام اقتصاد مسکن نه تنها حاصل شکل گیری روابط اجتماعی و اقتصادی جدید است، بلکه به طرزی محسوس بر روند طراحی از یک سو و انتخاب خریداران نیز از سوی دیگر تأثیرگذار بوده و مجموعه ای از حواشی را در طراحی و اجرای ابنیه مسکونی بوجود می آورد که مجددا” حجم پول […]

چکیده مسجد جامع فرومد، با الگوي رایج مساجد دو ایوانی خراسان، ساختاری ساده و تزئیناتی غنی ساخته شده است. اگرچه تاکید بر توسعه ادواری و وجود دوره های متعدد ساخت ، وجه تشابه گزارش های موجود در باب بناست اما، تحقیقات انجام یافته در تاریخ ساخت و بانیان آن چندان معتبر به نظر نمی رسد. […]

مقدمه در گذر از طبس به سوی جنوب شرق، در نیمه راهی که ما را به دیهوک می رساند، ترکیبی از گنبدهای خشتی در زمینه ای سبز از باغات و نخل های استوار در پای کوهی بلند؛ خبر از سکونتگاهی زیبا می دهد. سکونتگاهی که اکنون نامش را می دانیم: “اصفهک.”روستای اصفهک از توابع بخش […]

مقدمه برج آزادی و مجموعه متصل به آن که امروزه به عنوان مجموعه فرهنگی- هنری آزادی تهران شناخته می‌شود، در بخش غربی پایتخت ایران واقع شده است. این مجموعه به عنوان یکی از مهمترین یادمان‌های معماری معاصر ایران ، در میانه میدان بزرگی احداث شده که پیشتر شهیاد نام داشت. زمینه‌های فرهنگی و اجتماعی دوره […]

همیشه در برابر این سوالات قرار داشته ­ام که چرا یک ایده جدید مورد قبول واقع می­شود و دیگری نه؟ چرا بنایی زمانی زیبا تشخیص داده می ­شود و در زمانی دیگر نه؟ چه رابطه­ای میان زیبایی بدن انسان با یک بنا و یا یک اثر هنری وجود دارد؟ چه رابطه ­ای بین زیبایی طبیعت […]